Παιχνίδια μίμησης


Οι άνθρωποι  -δεν είμαι δα και ο πρώτος που το λέει- είμαστε εκ φύσεως μιμητικά όντα. Από την αρχή της ζωής μας και χωρίς καν να το καταλάβουμε μιμούμαστε κινήσεις, γκριμάτσες, συμπεριφορές και επιλογές ανθρώπων που βρίσκονται στο πολύ κοντινό μας περιβάλλον ή πιο συγκεκριμένα στις περισσότερες περιπτώσεις τους γονείς μας. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και καθώς μεγαλώνουμε, όταν μιμούμαστε και θέλουμε να γίνουμε όλα εκείνα που είναι κάποιος άνθρωπος που έχουμε ως πρότυπο. Προσπαθούμε σε κάποιες περιπτώσεις να ακολουθήσουμε τόσο πολύ τα βήματα του ανθρώπου που έχουμε ορίσει πρότυπο που πολλές φορές ίσως να μην έχουμε εμείς ξεκάθαρη εικόνα για το τι θέλουμε να γίνουμε στη ζωή μας κι απλά ακολουθούμε  τον δρόμο του προτύπου μας. Αυτό βέβαια είναι μια μεγάλη κουβέντα που δεν θα ανοίξουμε τώρα αλλά στην προκειμένη περίπτωση θα ασχοληθούμε με το μιμητικό παιχνίδι ή αλλιώς παιχνίδι ρόλων που όλοι μας από παιδιά λίγο ή πολύ κάναμε χωρίς να το καταλαβαίνουμε.

Το μιμητικό παιχνίδι ,λοιπόν, είναι όταν κάναμε με τους φίλους μας ότι παίζουμε «γραφείο» ή για να το πούμε πιο γενικά όταν δημιουργούσαμε με την φαντασία μας μια συνθήκη από την ενήλικη ζωή, είτε αυτό είναι η αναπαράσταση κάποιων επαγγελμάτων είτε είναι το πώς πίνουν καφέ οι μαμάδες μας. Αυτός λοιπόν ο τρόπος παιχνιδιού είναι πολύ σημαντικός για την ανάπτυξη του παιδιού, καθώς είναι μια πρώτη, πολύ απλουστευμένη επαφή με την ενήλικη ζωή και τις δραστηριότητες αυτής. Μέσω αυτού του τρόπου τα παιδιά βγαίνουν κερδισμένα με πολλαπλά οφέλη. Αρχικά, βοηθάει στην αύξηση της παρατηρητικότητας τους μιας και για να είναι επιτυχημένο το παιχνίδι τους, πρέπει να παρατηρούν τους μεγάλους ώστε να μιμηθούν σωστά τις δραστηριότητες τους. Με αυτό τον τρόπο αυξάνεται και η αντιληπτική τους ικανότητα γιατί παρατηρούν και αντιλαμβάνονται ποια στοιχεία των συμπεριφορών που γίνονται μάρτυρες πρέπει να κρατήσουν και ποια πρέπει να αφήσουν.  Άλλος ένας τομέας που οξύνει το παιχνίδι ρόλων είναι η φαντασία των παιδιών. Όταν μιλάμε για παιδιά και παιδικό παιχνίδι το πιο βασικό συστατικό πρέπει να είναι η φαντασία. Το μιμητικό παιχνίδι αυξάνει πάρα πολύ την φαντασία των παιδιών καθώς καλούνται να αναπαραστήσουν με τον δικό τους τρόπο σκηνικά από την ενήλικη ζωή και να ερμηνεύσουν με βάση την δική τους αντίληψη καταστάσεις από τον κόσμο των μεγάλων, γεγονός που τους βοηθάει να ωριμάσουν. 

Ωστόσο, θεωρώ ως το πιο βασικό πλεονέκτημα του μιμητικού παιχνιδιού ότι τα παιδιά έρχονται με αυτό τον τρόπο πρώτη φορά σε επαφή με τις δραστηριότητες της ενήλικης ζωής κι έτσι με αυτό τον τρόπο μπορούν να καταλάβουν τις κλίσεις και τα ταλέντα τους ή τις δραστηριότητες στις οποίες δεν είναι καλοί ή δεν θα τους άρεσε να ασχοληθούν στο μέλλον. Το μιμητικό παιχνίδι έτσι γίνεται μέσο για την καλύτερη αντίληψη και ανάγνωση του εαυτού μας από την παιδική ηλικία. Ανακαλύπτουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια και σιγουριά διάφορες πτυχές του εαυτού μας και μεγαλώνοντας είμαστε πιο σίγουροι για όσα θέλουμε να γίνουμε αλλά και για όσα δεν θέλουμε. Θα λέγαμε πως δημιουργείται μέσα από το παιχνίδι ρόλων μια πρόωρη αυτογνωσία για τα παιδιά που μελλοντικά θα τους βοηθήσει σε αποφάσεις ζωής. Τα παιχνίδια ρόλων κάνουν την μετάβαση μας στο επόμενο στάδιο της ζωής πιο ανώδυνη καθώς θα βιώσουμε καταστάσεις που τις βιώσαμε μέσα από το παιχνίδι. 

Για τους παραπάνω λόγους, λοιπόν, θα έπρεπε όσο περισσότερο μπορούμε να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να παίζουν παιχνίδια ρόλων με απώτερο σκοπό πέρα από την ψυχαγωγία τους, την προετοιμασία τους για την μετέπειτα ζωή τους. 

 

Γιάννης Γιάννογλου

Δάσκαλος Ειδικής Αγωγής